SUN AND TECHNOLOGY

...

1543: Nicolaus Copernicus publiceert het boek 'De revolutionibus orbium coelestium'

en keerde daarmee lang gekoesterde overtuigingen, zoals het geocentrisme, om. Een halve eeuw later richtte Galileo Galilei zijn telescoop naar de sterrenhemel en bevestigde dat niet de mens en de planeet Aarde, maar de zon centraal staat in het toen bekende universum. De telescoop werd een verlengstuk van onze zintuigen, en de manier waarop we naar het universum, de zon en onszelf kijken, veranderde sindsdien. Drie eeuwen later zal

de Inouye Telescoop

tijdens de eerste vijf jaar van zijn bestaan

meer informatie

over de zon verzamelen dan alle gegevens sinds de waarnemingen van Galileo in 1612 bij elkaar. Samen met de

Parker Solar Probe

zal deze technologie ons begrip van de zon radicaal veranderen. Elke seconde vliegt deze door mensen gemaakte sonde korter dan ooit naar het oppervlak van de zon en breidt het onze kennis over dit cruciale hemellichaam uit met metingen en beelden

.

...

Eind jaren ‘70: de introductie van de

zonnebank.

Een zongebruinde tint is vanaf nu het hele jaar door mogelijk.

De oranjekleurige nepgloed

als blijk van gezondheid. In de sportcultuur is dit kunstmatig zonlicht dan weer begeerd door de sterk gebruinde tint die de atleten

hun spieren beter laten uitkomen

.

...

Zon als (verloren) maatstaf voor tijd
De relatie tussen de zon en de aarde bepaalt onze perceptie van tijd. Zonnewijzers

zijn eeuwenoude objecten die dit tijdsbesef reflecteren. De eerste zonnewijzers markeerde de wederkerige seizoenen en beweging van hemellichamen. Later werden ze gebruikt voor coördinatie in het dagelijks leven, zoals gebedssessies, maaltijden en sociale activiteiten

. Tijdens de Middeleeuwen ontwikkelde zich een nieuw tijdsbesef, gedreven door opkomende internationale handel werd

‘time’ gelijk aan ‘money’.

Tegenwoordig vormen atoomklokken de basis voor wereldwijde tijdstandaarden. Hun ongekende precisie, gebaseerd op atomaire trillingen, gaat hand in hand met een samenleving onder constante tijdsdruk. De natuurlijke zonnetijd en ons lichamelijk bioritme worden vaak verwaarloosd ten gunste van de sociale tijd, wat leidt tot overwerk en een uitgebluste maatschappij.

Onvoorspelbare zon
Hoewel de zon aan onze horizon een constante, betrouwbare metgezel lijkt, is niets minder waar.
September 1859: De Carrington-gebeurtenis

: Als gevolg van de enorme zonnevlam en de bijhorende geomagnetische storm was er op 1, 2 en 3 september 1859 wereldwijd poollicht te zien. De gigantische zonnevlam zorgde niet alleen voor een prachtig schouwspel, maar legde ook in een enkele seconde het telegrafisch communicatieverkeer in de Verenigde Staten en Europa volledig plat. Lijnen waren verstoord en telegraafpalen vlogen in brand. Een soortgelijke gebeurtenis zou - in de hedendaagse samenleving afhankelijk van

hoogtechnologische en sattelietcommunicatie

- tot een wereldwijde catastrofe leiden. Satellieten, servers, communicatiesystemen, elektriciteitscentrales zouden in één oogwenk onbruikbaar worden. Om dit te voorkomen wordt de zonneactiviteit en het ruimteweer zorgvuldig gemonitord

, zodat er tijdig kan worden ingegrepen.

...

In de context van de klimaatverandering wordt geo-engineering

- het grootschalig ingrijpen in natuurlijke systemen van de aarde door middel van technieken en technologieën - onderzocht als potentiële oplossing. Zo worden verschillende manieren onderzocht om

de instraling van de zon op aarde te verminderen

en de opwarming tegen te gaan door de hoeveelheid zonlicht die wordt geabsorbeerd of

weerkaatst

in de atmosfeer te veranderen.

...

Oogst van zonnestralen
Het lot van het leven op aarde hangt af van kosmische processen. We leven niet alleen op aarde, maar ook in de zonneruimte. Ook de mens leerde slim gebruik maken van haar energie, warmte en licht. Voor

het drogen van brikken,

het bleken van laken,

en

het oogsten van zout.

Van

een zongerichte architectuur

,

kalenders

en

navigatiesystemen

,

zonneaanstekers,

zonne-boilers

, tot de nieuwste zonnecellen technologie.

Nu de mens langzaam de energiebronnen onder de aardkorst heeft uitput, wordt energie opgewekt door de stralen van de zon een steeds belangrijkere grondstof. Met deze hernieuwbare bronnen aangesloten op het net, lijkt het antwoord op de planetaire crisis er uit te zien als de status quo en niet als een radicaal afscheid van onze comfortabele, ongelimiteerde energieconsumptie

. Elektrische auto’s aangedreven op zonne-energie, ons huishouden en de industrieën gevoed door de oogst van de zonnepanelen op ons dak. Het concept van groene groei suggereert dat onze economieën ongelimiteerd kunnen blijven groeien door de vervuilende fossiele brandstoffen simpelweg te vervangen door hernieuwbare energie en milieuvriendelijke technologieën. Het is tegenstrijdig om te geloven dat het antwoord op afval, vervuiling en de afnemende beschikbaarheid van grondstoffen ligt in nog meer bouwen. Een illusie die we maar al te graag geloven, omdat het niet zo bedreigend is voor de status quo als de meer radicale voorstellen als degrowth. Zelfs met efficiëntere productietechnieken, een hogere efficiëntie van zonnepanelen en een grotere verspreiding van de technologie is de energietransitie niet realistisch

. Naast het oogsten van de zonne-energie om ons te voorzien in elektriciteit, zijn wetenschappers bezig met het bouwen van onze eigen zon. Een kernfusie-gebaseerde zonnecentrale zou potentieel voorzien in energie met zeer weinig materie, maar ook deze technologie heeft beperkingen. Hoewel de hoeveelheid radioactief afval kleiner is dan bij kernsplijting, blijft het een uitdaging. Tot slot kan het ontbreken van toegang tot deze energie een grote ongelijkheid

in de hand werken. Het besef dat materialen niet onbeperkt beschikbaar zijn, vereist een aanpassing van onze vraag en het vermogen om te werken binnen de beperkingen die de natuur ons oplegt, zelfs met veelbelovende hernieuwbare technologieën.

ARCHIVE - ENERGY